همه چیز درباره روزه آب و کاهش وزن که باید بدانید - وبلاگ مهیار

به گزارش وبلاگ مهیار، روزه آب یا رژیم آب درمانی به نوعی از ر ژیم غذایی گفته می گردد که فرد در طول آن اجازه ندارد به وسیله خوردن مواد غذایی کالری دریافت کند. به عبارتی دیگر ، این فرد اگر می خواهد چیزی مصرف کند فقط باید آب بنوشد. اگر فردی تصمیم گرفته روزه آب بگیرد، باید معین کند چند روز در هفته قصد انجام این کار را دارد. برای مثال اگر معین شده که دو روز در هفته قرار است بر پایه این رژیم غذایی بگذرد، فرد در طول این دو روز به هیچ عنوان نباید چیزی مصرف کند و فقط باید آب بنوشد. باور بر این است که این نوع رژیم غذایی باعث کاهش قابل توجه وزن و بهبود سلامتی می گردد. اما در اثر نخوردن غذا به مدت طولانی، به خصوص برای کسانی که عادت به این رژیم غذایی ندارند، ممکن است به بدن آسیب زیادی وارد کند. در نتیجه تصمیم گرفتیم به آنالیز روزه آب بپردازیم و ببینیم آیا رژیم غذایی درستی هست یا خیر.

در ادامه می خوانید:

روزه آب

روزه آب چگونه است؟

چگونه روزه آب بگیریم؟

اشتباهات رایجی که افراد هنگام روزه داری آب انجام می دهند

یک فرد چقدر می تواند روزه آب داشته باشد؟

فوائد رژیم آب درمانی

مضرات روزه آب

روزه آب

روزه گرفتن در لغت به معنای کاهش مصرف مواد غذایی است که یک فرد در طول شبانه روز برای دریافت انرژی لازم وارد بدن خود می نماید. هزاران سال است که روزه گرفتن در میان مردم نقاط مختلف دنیا به منظور سالم نگه داشتن بدن انجام می گردد و فوائد بسیاری هم دارد. اما هر کشور یا هر قومی، رژیم غذایی خاص خود را در دوران روزه داشته و دارند. برای مثال یک سری از افراد طبق رژیم 16/8 پیش می روند (16 ساعت نخوردن، 8 ساعت خوردن)، بعضی دیگر مدل 20/4 (20 ساعت نخوردن، 4 ساعت خوردن) آن را در پیش می گیرند، بعضی از افراد رژیم غذایی مبتنی بر سبزی جات دارند، دسته ای از مردم هم لبنیات را به عنوان وعده اصلی در رژیم غذایی خود مصرف می نمایند و بسیاری موارد دیگر که اگر بخواهیم تک به تک به آنالیز آن ها بپردازیم قطعا از حوصله متن خارج خواهد بود. (روزه اسلامی هم یک نوع رژیم غذایی محسوب می گردد).

یکی از عجیب ترین و شاید بتوان گفت سخت ترین نوع رژیم غذایی هم روزه آب یا رژیم آب درمانی است. بسیاری از روزه ها با هدف لاغری و بهبود سلامتی کلی بدن انجام می شوند اما یک سری اهداف دیگر هم دارند اما آب درمانی تمام تمرکز خود را روی لاغری گذاشته، هرچند گفته می گردد فوائد زیادی هم دارد. برای مثال مطالعات نشان داده که روزه آب درمانی می تواند تأثیر مثبتی در کاهش ابتلا به بیماری های مزمن داشته باشد و فرایند خودخواری یا اتوفاژی را شبیه سازی کند. خودخواری یا اتوفاژی بدین معناست که یک سلول، اجزای خود را در غشایی بسته بندی می نماید، سپس این مجموعه با اندامک های بازیافت سلول درمی آمیزد تا آنزیم های لایزوزوم، مواد مورد نظر را تخریب نمایند. بدین ترتیب بخش های بلا استفاده تخریب می شوند تا انرژی کافی برای فراوری بخش های تازه به دست بیاید.

روزه آب، به عنوان نوعی درمان پزشکی، در قرن نوزدهم به وسیله دکتر هربرت شلتون در آمریکا معرفی گردید. در اواسط قرن بیستم، در محیط هایی که تحت نظارت پزشکی قرار داشتند برای کاهش وزن بیمارانی که از چاقی مفرط رنج می بردند استفاده می شد. با این حال، روزه آب به دلیل عدم کارایی و نگرانی افراد در خصوص ایمنی خود، خیلی زود از بین رفت.

از دهه 1980، به لطف تحقیقات گسترده ای که در رابطه با روزه داری اجرا شده، مزایای فیزیولوژیکی بالقوه روزه آب هم معین تر شده که ممکن است در مدیریت بیماری های متابولیک، بیماری های التهابی مزمن، بیماری های قلبی عروقی، سندرم های درد و حتی شرایط روان تنی مفید باشد. علاوه بر این، روزه آب متناوب همراه با رژیم غذایی سالم و تغییرات سبک زندگی، به عنوان یک روش موثر برای کاهش وزن شناخته می گردد.

به صورت کلی متأسفانه راجع به روزه آب درمانی تحقیقات زیادی صورت نگرفته که بخواهیم با قاطعیت در رابطه با تمام تأثیرات آن صحبت و مثال های متعددی را مطرح کنیم. کما اینکه بعضی از افراد بنا به دلایل مختلف با در پیش گرفتن این رژیم غذایی با مسائل زیادی روبرو شده و بیمار می شوند. در نتیجه پیشنهاد می گردد قبل از اینکه به گرفتن روزه آب اقدام کنید حتما تجربیات افراد مختلفی را که روزه آب را می شناسند در نظر بگیرید. اما در این مطلب با توجه به شواهد موجود به این موضوع می پردازیم که روزه آب درمانی چگونه است و چطور به سلامتی و لاغر شدن بدن یاری می نماید.

روزه آب چگونه است؟

روزه آب به نوعی از روزه گفته می گردد که در طول آن شما نمی توانید جز آب چیز دیگری مصرف کنید. البته برخلاف روزه اسلامی یا مدیترانه ای، شما در این نوع رژیم غذایی به مدت بسیار محدودی از غذا خوردن دست می کشید چون اگر بدن به مدت طولانی نتواند کالری دریافت کند، آسیب دیده و بیمار می گردد. بنابراین نباید یک روزه آب را برای مدت طولانی در پیش بگیرید. از جمله دلایلی که باعث شده افراد زیادی به روزه آب درمانی علاقه مند شوند عبارت اند از:

• دلایل مذهبی و دینی
• لاغری
• سم زدایی
• فوائد گوناگون برای سلامت بدن
• آماده سازی بدن برای یک شرایط پزشکی

به صورت کلی، اصلی ترین دلیلی که باعث می گردد مردم مختلف به روزه آب درمانی روی بیاورند، سلمات کلی بدن است چون اگر طبق اصول صورت بگیرد می تواند از بروز یک سری سرطان خاص، بیماری های قلبی و دیابت جلوگیری کند. علاوه بر این ها، روزه آب درمانی همانطور که گفته شده اتوفاژی را شبیه سازی می نماید؛ فرایندی که طی آن بدن شما بخش های خطرناک و مرده سلول ها را با نمونه های تازه جایگزین می نماید.

بعد از روزه آب، یک نوع روزه دیگر مبتنی بر نوشیدنی جات هم پایه گذاری شده که در آن یک فرد فقط می تواند مخلوطی از آب لیمو، آب، شیره افرا و فلفل کاین را چندین بار در طول روز به مدت یک هفته مصرف کند. اما به خاطر ذاعقه های مختلف، روزه آب بیشتر در بین افراد مختلف جا افتاد تا ترکیب عجیبی که اشاره نموده ایم.

روزه آب اگر طبق اصول خود پیش نرود و یک فرد مدت زمانی طولانی آن را در پیش بگیرد، می تواند اثرات منفی بسیار خطرناکی روی بدن بگذارد به گونه ای که شاید به بدن یک فرد حتی آسیب های جبران ناپذیری وارد گردد.

چگونه روزه آب بگیریم؟

همانطور که در بالا اشاره شده، تحقیقات کمی روی رژیم غذایی آب درمانی اجرا شده اما پیشنهاد می گردد به هیچ عنوان با اختیار خود چنین کاری انجام ندهید و قبل از آن حتما با پزشک متخصص در این رابطه گفت وگو کنید. ببینید آیا چنین روزه ای برای شما مناسب هست یا برعکس، ضرر بیشتری به بدن وارد می نماید. به طور کلی افراد با بیماری های مزمن اصلا نباید این روزه را بدون مشورت پزشک بگیرند و حتی اگر هم یک فرد کاملا سالم و عادی بدون مسائل و شرایط بالا باشند، پیشنهاد می گردد حداقل 1 هفته بدن خود را به شرایط آب درمانی عادت دهند.

شش قدم برای آغاز آب درمانی و یک قدم برای بعد از آن

اگر قصد داشته باشید روزه آب بگیرید، باید اطمینان حاصل کنید بدنتان شرایط لازم را برای انجام این کار دارد. برای اینکه متوجه چنین موضوعی شوید، شش راه وجود دارد که پیشنهاد می گردد حتما انجام دهید تا بتوانید یک روزه آب سالم و اصولی داشته باشید.

1. معین کنید آیا می توانید روزه آب بگیرید یا خیر

• بچه ها و نوجوانان در سن رشد خود احتیاجهای غذایی بیشتری دارند و در نتیجه اگر روزه آب بگیرند، ممکن است با پیامدهای منفی روانی و فیزیولوژیکی روبرو شوند.
• افراد مسن، یعنی کسانی که 75 سال یا بیشتر دارند نباید روزه آب بگیرند چون ممکن است شرایط را برایشان بغرنج کند.
• زنان باردار و شیرده چون باید غذاهای مغذی زیادی برای سلامت جنین و کودک مصرف نمایند نباید از چنین رژیمی استفاده کند چون ممکن است سلامت مادر و کودک به خطر بیفتد.
• کسانی که عفونت فعال دارند، در معرض خطر عفونت مکرر هستند یا به طور مداوم دچار نقص عملکرد سیستم ایمنی بدن می شوند باید از این نوع روزه خودداری نمایند.
• بر اساس انجمن دیابت آمریکا، دیابت ملیتوس یک بیماری خطرناک است که در صورت ابتلا به آن نباید روزه آب بگیرید. حتی اگر هواداران این نوع رژیم غذایی استدلال نمایند که روزه آب حساسیت به انسولین را افزایش می دهد، میزان قند خون را کنترل می نماید و باعث کاهش نسبی وزن می گردد، باز هم این نوع رژیم برای افرادی که دیابت ملیتوس دارند خطرناک است و پیشنهاد نمی گردد.
• بی اشتهایی عصبی و سایر اختلالات مربوط به غذا خوردن یکی از موارد منع روزه آب است.
• بیماری های پیشرفته سیستم های عروق مغزی، کلیوی و کبدی به عنوان مواردی هستند که در صورت ابتلا به آن ها نباید روزه آب بگیرید.

2. یک دوره درمانی پیش از روزه آب را تکمیل کنید

قبل از اینکه روزه بگیرید، پیشنهاد می گردد یک آزمایش از بدن خود تهیه کنید تا متوجه شوید سالم و سلامت هستید. این آزمایش باید کلی باشد تا دید درستی از شرایط بدنتان به شما بدهد. بعلاوه اگر داروی خاصی هم مصرف می کنید، باید گزارش آن را هنگام مشورت با پزشک به او بدهید تا بتواند راحت تر تصمیم بگیرد آیا چنین رژیمی برای شما مناسب هست یا خیر.

3. بدن خود را برای روزه آب آماده کنید

پیشنهاد می گردد قبل از اینکه آب درمانی را آغاز کنید، اجازه بدهید بدنتان با شرایط پیش رو وفق پیدا کند. مثل هر رژیم غذایی دیگری، این رژیم هم به تمرین احتیاج دارد. برای مثال حجم غذایتان را کم کنید، بیشتر آب بنوشید و سعی کنید بیشتر استراحت کنید تا فعالیت چون وقتی آب می نوشید، کالری زیادی وارد بدنتان نمی گردد و در نتیجه اگر زیاد فعالیت کنید ممکن است بیمار شوید. پزشکان تغذیه پیشنهاد می نمایند افراد برای آماده سازی بدن خود حتما رژیم غذایی سبک مثل سبزیجات را در پیش گرفته و غذاهایی نظیر غلات کامل، میوه تازه، سبزیجات، حبوبات، مغزیجات و روغن زیتون مصرف نمایند. اجتناب از غذاهای فرآوری شده، نوشیدنی های غیر الکلی، نوشیدنی های حاوی قهوه و الکل هم در دستور کار افراد باید قرار بگیرد.

4. محیطی مناسب با شرایط روزه ایجاد کنید

قبل از اینکه روزه خود را آغاز کنید، اهمیت دارد که محیطی آرام و بدون استرس برای خود فراهم نموده و دسترسی زیادی به آب داشته باشید. به صورت کلی باید در طول یک شبانه روز حداقل 1.8 لیتر آب مصرف کنید. این توصیه پرفسور لاورنس آرمسترانگ از گروه علوم تغذیه در دانشگاه کانکتیکات است.

5. تمرینات آرامش بخشی برای دوران روزه در نظر بگیرید

باید بدانید تمرین کردن حین روزه بسیار اهمین ویژه ای برای آماده تر شدن بدن دارد چرا که به شما یاری می نماید سریع تر وزن کم کنید و سالم بمانید. به صورت کلی پیشنهاد می گردد در این دوره کوتاه مدت روزه آب اصلا تمرینات پرفشار و سخت انجام ندهید و به جاب آن به سراغ موارد زیر بروید:

• ایروبیک، ژیمناستیک و یوگا با ید به روزه آب اضافه شوند. توجه داشته باشید شدت هر تمرین با توجه به ظرفیت یک فرد می تواند متفاوت باشد.
• درون نگری رفتاری و اصلاح سبک زندگی یاری می نماید فرد روزه دار هدف دلایل احتمالی شرایطی که میخواهد آن ها را بهبود ببخشد شناسایی کند و انگیزه خود را برای روزه داری تقویت کند تا بدین ترتیب در دوران روزه داری دچار لغزش نگردد.
• ریلکسیشن مثل ریلکسیشن عضله، تکنیک های تنفس، مدیتیشن و تجسم فکری می تواند در کاهش اثرات منفی روزه داری آب بسیار موثر باشد.

6. تصمیم بگیرید چه زمانی می خواهید روزه آب به خاتمه برسد

قبل از اینکه روزه داری را آغاز کنید باید بدانید چه زمانی می خواهید آن را تمام کنید. البته این موضوع کاملا به شما و شرایط روحی و روانی و جسمی تان بستگی دارد اما توصیه می گردد اصلا از سه روز بیشتر نگردد چون شاید به سلامتی تان صدمه بزند. معمولا افرادی که روزه داری مبتنی بر آب را آغاز می نمایند و می بینند که می توانند آن را تحمل نمایند، به انجام آن استمرار می بخشند که این موضوع شاید برایشان مسائلی نظیر بی نظمی در ضربان قلب، رفلاکس معده، الکترولیت غیر نرمال و اختلال گردش خون با کاهش ضربان قلب و فشار خون و… به وجود بیاید.

7. دوران پسا آب درمانی (یک تا سه روز)

بعد از آب درمانی، حتی به مدت کوتاه، جلوی تمایل شدید خود برای مصرف یک وعده غذایی بزرگ را بگیرید و سعی کنید آرام بمانید. این را می گوییم چون مصرف یک وعده غذایی بزرگ بعد از آن همه مدت نوشیدن آب می تواند سیستم گوارشی را با مشکل روبرو کند یا باعث ایجاد درد در نواحی معده گردد. به جای مصرف یک غذای کامل، سعی کنید اسموتی یا وعده های کوچک تری مصرف کنید. در طول روز اگر احساس گشنگی زیاد می کنید می توانید وعده غذایی را به تدریج بزرگ و بزرگ تر کنید.

دوران پسا آب درمانی بسیار اهمیت دارد، به خصوص اگر بعد از یک دوره طولانی باشد. به این خاطر که شما شاید به سندروم تغذیه مجدد دچار شوید که یک بیماری بسیار خطرناک و گاهی اوقات کشنده است که باعث می گردد بدن دچار تغییرات سریع در سطح مایعات و الکترولیت ها گردد. این شرایط معمولا یک روز طول می کشد اما اگر روزه داری شما 3 روز یا بیشتر طول کشیده، باید بعد از آن هم تقریبا به همین میزان صبر کنید تا بتوانید شرایط خوردن یک وعده غذایی بزرگ را پیدا کنید.

اشتباهات رایجی که افراد هنگام روزه داری آب انجام می دهند

یکی از اصلی ترین اشتباهاتی که یک فرد روزه دار بعد از روزه آب انجام می دهد این است که خیلی سریع آغاز به خوردن غذای زیاد می نماید چون بدنش در تمام مدت روزه داری در شرایط ضعف شدید قرار داشته است. اما توجه داشته باشید یک فرد باید حتما خود را قبل از روزه گرفتن آماده کند، هدف های معین و قابل دستیابی ترسیم کند، ریلکسیشن یا مدیتیشن نکند، به میزان کافی آب مصرف کند و زیادی از حد و ناگهانی غذا نخورد. عدم توجه به این موارد می تواند تأثیرات مثبت روزه آب را هم خنثی کند.

• سریع و زیاد غذا خوردن: بزرگ ترین اشتباه هر فرد بعد از رژیم آب درمانی این است که سریع و زیاد غذا بخورد. شما باید بعد از این رژیم به میزان شکیبا شده باشید که بتوانید غریزه گرسنگی خود را کنترل نموده و به آرامی غذا مصرف کنید. یک فرد روزه دار اگر از سلامت و آرامش ذهنی، فیزیکی و عاطفی برخوردار نباشد نمی تواند به هدف خود برسد.
• عدم آمادگی: اگر خیلی خوب قبل از روزه داری تمرین نکنید، بدنتان دچار شوک خواهد شد چون ناگهان غذا از آن گرفته می گردد. حتی بعد از این رژیم هم مصرف غذا باید بر پایه روزه داری متناوب باشد. یعنی چندین ساعت گرسنگی و چند ساعت کوتاه، فرصت برای غذا خوردن آن هم به میزان معین.
• عدم نوشیدن آب زیاد: عدم نوشیدن آب کافی در تمام مدت روزه داری آب می تواند بدن را با مسائلی بسیار جدی روبرو کند.
• عدم انجام تمرینات: در نهایت باید به تمرین کردن اشاره کنیم. اگر شخصی بدون انجام تمرینات میخواهد چنین روزه ای بگیرد قطعا با مشکل روبرو خواهد شد؛ بنابراین پیشنهاد می گردد حین روزه داری، حتما تمرینانی نظیر ایروبیک، ریلکسیشن و مواردی از این دست را در برنامه غذایی خود جای دهید.

یک فرد چقدر می تواند روزه آب داشته باشد؟

از آن جایی که روزه آب بسیار سخت است و هر کسی نمی تواند غذا نخوردن را تحمل کند، به همین دلیل تعداد کمی از افراد هستند که چنین رژیم غذایی را دنبال می نمایند. به صورت کلی روزه آب از کمتر از 1 روز آغاز شده و تا 40 روز می تواند ادام داشته باشد. اینکه چند روز را روزه باشیم بستگی به هدفی دارد که برای بدن و سبک زندگی خود تنظیم می کنیم، به سلامت ذهنی و بدنی مان، به تجربیات ما از روزه آب و خیلی چیزهای دیگر.

آنچه که ما از آن به عنوان روزه آب می شناسیم معمولا دو نوع TRF و IF را شامل می گردد که مورد نخست روزه متناوب و مورد دوم هم غذا خوردن محدود است که طی آن یک فرد می تواند از نصف روز تا سه روز روزه آب بگیرد. این طول مدت نباید خیلی مسئله ای داشته باشد اما روزه آب 40 روزه، 30 روزه یا مواردی از این دست واقعا خطرناک هستند. به صورت کلی یک فرد می تواند در سه حالت روزه آب بگیرد:

1. 12-24 ساعت (کوتاه مدت)

• غذا خوردن به مدت محدود مجاز است (در مدل 12 ساعته).
• میزان کالری وارد شده به بدن کمتر می گردد تا بدن وزن کم کند.
• احتیاجی به مشورت با پزشک یا تحت درمان بودن نیست.

طبق گفته های دکتر کوری رایدرز از دانشگاه کلرادو، ظاهرا این نوع رژیم غذایی می تواند استراتژی موثری برای کاهش کالری دریافتی کلی در افرادی باشد که سعی در کاهش وزن بدون محدودیت کالری دارند. نظارت مستقیم پزشکی معمولاً برای روزه آب کوتاه مدت ضروری نیست، اما در صورت بروز مسائل باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

2. رژیم آب درمانی 1 تا 3 روزه (طولانی مدت )

• معمولا 2 الی 3 روز روزه آب و به همین مدت، دریافت کالری.
• مزایای زیادی برای بدن دارد.
• پیشنهاد می گردد حتما تحت نظر پزشک باشید؛ خصوصا اگر برنامه تان سه روزه است.

محققان در آزمایش های خود دریافته اند که روزه داری مبتنی بر آب متناوب مزیت های زیادی دارد از جمله کاهش استرس اکسیداتیو و سطح قند خون تا بهبود حافظه و عملکرد شناختی. توجه داشته باشید روزه داری طولانی مدت مبتنی بر آب با خطراتی برای سلامتی همراه است.

3. بیشتر از سه روز (طولانی مدت، خطرناک)

• برای اهداف درمانی استفاده می گردد.
• اصلا نباید بدون مشورت و نظارت پزشک انجام گردد.

روزه طولانی مدت (PF) به روزه گرفتن به مدت طولانی، از 3 تا حتی 40 روز اشاره دارد. این نوع روزه داری فقط برای اهداف درمانی توصیه می گردد و نباید بدون نظارت پزشکی انجام گردد. روزه داری طولانی مدت می تواند خطرات جدی مانند کم آبی بدن، غش کردن و افتادن، آریتمی های خطرناک و بعلاوه کاهش قابل توجه ضربان قلب و فشار خون را برای سلامتی فرد ایجاد کند. به این ترتیب، تشخیص واجد شرایط بودن برای روزه داری طولانی مدت، نحوه انجام آن و مدت زمان انجام آن باید با مشورت یک متخصص صورت بگیرد. کل فرایند هم باید تحت نظارت پزشک باشد.

بعضی از افراد ممکن است اوایل دوران روزه آب احساس سرگیجه و ضعف داشته باشند و نخواهند کارهای سنگین انجام دهند که کاملا طبیعی است. پیشنهاد می گردد اگر راننده هستید اصلا روزه آب نگیرید یا اگر خیلی تمایل به انجام این کار دارید، سعی کنید در روزهایی باشد که قرار نیست رانندگی کنید چون ممکن است باعث سرگیجه و ضعف ناگهانی و در نهایت منجر به تصادف گردد.

فوائد رژیم آب درمانی

هم در حیوانات و هم انسان ها، آب درمانی با فوائد زیادی برای بدن همراه بوده است. دلایل اصلی روزه آب، بهبود سلامت به وسیله کاهش وزن، سم زدایی بدن از مواد شیمیایی سمی ذخیره شده در سلول های چربی، تقویت سیستم ایمنی، کاهش التهاب و اتوفاژی است. به صورت کلی چند مورد از اصلی ترین فوائد روزه آب در زیر اشاره شده است.

• می تواند باعث اتوفاژی گردد

یکی از دلایل اصلی کسانی که روزه آب می گیرند این است که بدن در طول این فرایند اتوفاژی می نماید. یعنی بخش های بلااستفاده یک سلول تخریب می شوند تا انرژی کافی برای فراوری بخش های تازه به دست بیاید.

• می تواند به کاهش فشار خون یاری کند

اگرچه مکانیزم دقیق هنوز معین نیست اما روزه آب به نظر می رسد که می تواند باعث کاهش سطح سدیم و کلسترول در بدن گردد و به کنترل دیابت یاری کند که تمام این ها می تواند دلیلی برای افزایش فشار خون باشد.

• می تواند باعث حساسیت در برابر انسولین و لپتین گردد

مطالعه ای با عنوان تأثیر رژیم های روزه داری و رژیم های غذایی با محدودیت انرژی بر سطوح لپتین و آدیپونکتین در انسان به وسیله دکتر حامد ورکانه کرد از پژوهشکده ملی تغذیه و صنایع غذایی ایران نشان داده که روزه داری با آب یا روزه داری بسیار کم کالری باعث کاهش قابل توجه غلظت لپتین سرم و در نتیجه افزایش حساسیت بافت بدن به لپتین می گردد.

• می تواند احتمال ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش دهد

روزه آب می تواند بیماری های مزمن مانند سرطان، بیماری های قلبی عروقی، بیماری های خودایمنی، دیابت ملیتوس و اختلال شناختی را بهبود بخشد. روزه آب سلامت متابولیک را به وسیله بهبود حساسیت به انسولین، نشانگرهای چربی خون، فشار خون بالا و نشانگرهای التهاب که همگی در خطر ابتلا به و پیشرفت بیماری مزمن نقش دارند، بهبود می بخشد.

مضرات روزه آب

خطرات سلامتی ناشی از روزه آب شامل کم آبی بدن، فشار خون بالا ارتواستاتیک، بدتر شدن سایر شرایط سلامتی، کاهش وزن نامناسب و مواردی دیگر مانند سردرد و کمردرد است. دکتر جان فینل از دانشکده پزشکی AOMA در تگزاس یک مطالعه روی 768 نفر انجام داده تا بتواند عوارض جانبی روزه داری آب را مورد آنالیز قرار دهد که نتیجه زیر به دست آمد:

• خستگی: 48.2٪
• بی خوابی: 33.5٪
• حالت تهوع: 32.2٪
• سردرد: 30.1٪
• فشار خون: 29.2٪
• سنکوپ (کاهش جریان خون به مغز و در نتیجه غش کردن و از حال رفتن به صورت ناگهانی): 28.3٪
• سوءهاضمه: 25.9٪
• کمر درد: 25.7٪
• درد در اندام ها: 16٪
• درد شکمی: 15.1٪
• اسهال: 14.2٪
• استفراغ: 12.5٪
• درد مفصلی: 12.1٪
• تپش قلب: 11.4٪

به طور کلی، محققان معتقدند که اثرات نامطلوب بر سلامت فرد در طی روزه آب اگر تحت نظارت پزشکی باشد، خفیف تا میانه خواهد بود اما در غیر این صورت شاید شدید باشد. در ادامه به بعضی از خطرات مهم تری که باید از آن ها مطلع بود اشاره می کنیم.

• ممکن است کاهش وزن اشتباهی را تجربه کنید

کاهش وزن به وسیله روزه آب، در صورتی که رویکرد درستی نداشته باشید، نه تنها می تواند منجر به تجزیه سلول های چربی گردد، بلکه تجزیه پروتئین ماهیچه ها و اندام های احشایی را نیز در پی خواهد داشت. این نوع کاهش وزن نامناسب است زیرا منجر به تحلیل رفتن عضلات و در نتیجه کاهش وزن می گردد در حالی که کاهش وزن صحیص اصلا نباید اینگونه باشد. بنابراین لازم است که روزه آب در محیطی راحت و آرام و بدون عوامل استرس زای بیرونی انجام گردد. استرس انرژی مورد احتیاج بدن را افزایش می دهد که ممکن است بدن احتیاج داشته باشد علاوه بر چربی ها، ذخایر پروتئینی خود را از عضلات و اندام های داخلی نیز تجزیه کند.

• ممکن است با کمبود آب بدن روبرو شوید

شاید عجیب به نظر برسد اما روزه آب شاید باعث کم آبی بدن گردد. از آنجایی که 20 تا 30٪ آب بدن از غذایی که مصرف می کنیم به دست می آید، اگر اندازه کافی آب برای جایگزینی آن میزان آب در طول رژیم آب درمانی مصرف نگردد، بدن به کم آبی دچار خواهد شد. کم آبی بدن می تواند با علائم و نشانه های تشنگی، بی حالی، سردرد، گیجی، سرگیجه، گودی چشم و خشکی پوست و غشاهای مخاطی خود را نشان دهد.

• ممکن است به افت فشار خون ارتواستاتیک مبتلا شوید

هیپوتانسیون ارتواستاتیک و سنکوپ به کاهش قابل توجه فشار خون و در پی آن از دست دادن هوشیاری در هنگام ایستادن از حالت خوابیده به پشت اشاره دارد. شایع ترین دلیل افت فشار خون ارتواستاتیک، کم آبی بدن است که می تواند در نتیجه روزه آب ایجاد گردد.

• ممکن است باعث تشدید بیماری های مختلف گردد

یکی از بارزترین مسائل روزه آب نقرس است. نقرس شرایطی است که در آن سطوح بالای اسید اوریک خون باعث تجمع رسوبات کریستال های اسید اوریک در مفاصل و در نتیجه منجر به دوره های حاد التهاب دردناک می گردد.. بنابراین بیماران مبتلا به نقرس نباید روزه آب بگیرند. علاوه بر این، شرایطی مانند عفونت فعال، دیابت شیرین، بی اشتهایی عصبی و سایر اختلالات مربوط به غذا خوردن، بیماری های پیشرفته سیستم عروق مغزی، کلیوی و کبدی ممکن است با روزه آب بدتر شوند.

در خاتمه

به صورت کلی به نظر می رسد روزه آب یک روش مناسب برای کاهش وزن و افزایش سلامتی کلی بدن باشد اما اگر به مدت بسیار محدود صورت بگیرد. این رژیم غذایی اگرچه محبوبیت زیادی در بین افراد مختلف دارد اما اگر به مدت طولانی مثل روزه آب 40 روزه انجامک گردد، می تواند خطرات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. بعلاوه توجه داشته باشید بسیاری از فوائد روزه داری آب فقط به وسیله آزمایشات اجرا شده روی حیوانات تأیید شده اند و شاید برای انسان ها صدق ننمایند.

روزه آب بعلاوه می تواند خطرات زیادی هم داشته باشد که غالبا اگر روزه داری بیشتر از 3 روز ادامه پیدا کند خود را نشان خواهند داد. اگر در پی روزه داری مبتنی بر آب سالم هستید، سعی کنید مدل متناوب و کوتاه مدت آن را امتحان کنید که از 12 ساعت تا 3 روز ادامه دارند.

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با یک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ مهیار مگ را بخوانید.

منابع: Healthline ،Svalbardi

سوالات رایج درباره روزه آب

آیا ورزشکاران می توانند روزه آب بگیرند؟

پیشنهاد می گردد این کار را ننمایند چون ورزش احتیاج به مصرف غذا برای دریافت انرژی دارد.

آیا می توان در طول روزه آب کار کرد؟

بله. کار کردن منعی ندارد ولی اگر حجم و شدت کار زیاد باشد، ممکن است فرد را دچار بیماری کند چون نباید کالری زیادی در این مدت در اثر کار زیاد سوزانده گردد.

آیا روزه آب رژیم غذایی سالمی است؟

اگر در مدت بسیار محدود مثل 12 ساعت تا 3 روز صورت بگیرد، رژیم غذایی خوبی است، اما اگر بیشتر از 3 روز انجام گردد، می تواند آسیب های جدی به بدن وارد کند.