کاربرد آهک در ساخت و ساز
به گزارش وبلاگ مهیار، آهک متریالی مهم در صنعت ساخت و ساز است که از آن برای ساختمان سازی، جاده سازی، فراوری ملات، فراوری و تقویت بتن، فراوری سیمان، شفته کاری و … استفاده می گردد. این ماده از اکسید کلسیم تشکیل شده و قابل ترکیب با سایر اکسیدها است. این متریال ترکیبی قلیایی و بسیار قوی دارد و به صورت سنتی، صنعتی و یا از ماسه بادی فراوری می گردد.
آهک از جمله مصالحی است که استحکام و چسبندگی ملات را بالا می برد و از ترک خوردن سطح پس از آنکه خشک شد جلوگیری می کند. آهک پودری سفید رنگ با وزن بسیار سبک است، در نتیجه حمل و نقل و استفاده از آن آسان می باشد. این متریال یکی از مصالح سنتی است که در مقایسه با سایر مصالح قیمت مناسب تری دارد. این ماده در انواع مختلف فراوری و مورد استفاده قرار می گیرد که در این نوشته از ما به معرفی آنها پرداخته شده است. با ما همراه باشید.
انواع آهک
آهک زنده
به منظور تفکیک ناخالصی های آهک آن را حرارت می دهند. وقتی آهک حرارت می بیند گاز کربنیک از آن جدا شده، در نتیجه آهک خالص تر شده و به اکسید کلسیم نزدیک تر می شود.
این نوع نمونه خالص ترین آهک است که آهک زنده یا پخته نامیده می شود. این متریال مقاومت کمی در برابر رطوبت از خود نشان می دهد و اگر با آب ترکیب شود یک واکنش گرمایی به همراه نور و بخار آب صورت می دهد. آهک زنده به عنوان یک افزودنی در فراوری سیمان کاربرد دارد.
آهک دولومیتی
آهک دولومیتی یا منیزی دارای مقدار زیادی منیزیم است و به آرامی شکفته می شود. این آهک از ترکیب کربنات کلسیم با کربنات منیزیم تشکیل شده و به منظور متراکم نمودن بتن، ساخت سنگ تزئینی، فراوری کود کشاورزی، تنظیم PH خاک زمین کشاورزی و در صنایع فولاد و ذوب آهن مورد استفاده قرار می گیرد. قیمت این آهک در مقایسه با نمونه زنده ارزان تر است و از ویژگی های آن می توان به سخت شدن پس از گیرش در هوا اشاره کرد.
آهک آبی
آهک آبی از کلسینه شدن سنگ آهکی که حاوی آلومینا و سیلیس است حاصل می شود. این متریال حاوی اکسید کلسیم و خاک رس است و سرعت شکفته شدن آن به کندی صورت می گیرد و حجم آن زیاد افزایش پیدا نمی کند. ترکیب شیمیایی آهک آبی همانند سیمان پرتلند است اما مقاومت آن از این نوع سیمان کمتر بوده و گیرش آن نیز آهسته تر است.
آهک نیمه آبی
آهک نیمه آبی نوعی آهک خالص تنها با مقدار جزئی خاک رس است و در مقایسه با نمونه زنده مقاومت بالاتری دارد. آهک نیمه آبی به منظور پی سازی در خاک های کم سولفات مورد استفاده قرار می گیرد. این نمونه به آرامی شکفته می شود و افزایش حجم آن ناچیز است. گیرش آهک نیمه آبی در آب صورت می گیرد که پس از آن بسیار سخت و سفت می شود.
آهک هیدراته
این متریال می تواند ذرات معلق در آب را جذب کند، از این رو از آن به منظور تصفیه آب استفاده می شود. علاوه بر آن در مرغداری ها به منظور ضدعفونی کننده و در صنایع کاغذ برای فراوری خمیر کاغذ مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده قلیایی از قابلیت تنظیم کنندگی PH برخوردار است و در تنظیم اسیدیته کاربرد دارد.
آهک هیدراته از ترکیب آهک زنده با آب حاصل می شود و ساختار شیمیایی آن با جذب هیدروژن از اکسید کلسیم به هیدروکسید کلسیم تبدیل می شود. ساختار این ماده متشکل از بلورهای بی رنگ است و ظاهر آن به شکل پودر سفید رنگ می باشد. آهک هیدراته با نام هایی نظیر آهک مرده، آهک آب دیده، آهک شکفته و هیدروکسید کلسیم نیز شناخته می شود.
موارد استفاده از آهک
- از آهک برای پر نمودن درزها و بهم پیوستن لایه های خاک استفاده می شود.
- این متریال برای پایدار کردن و تثبیت نمودن کانال ها و زمین بستر راه ها کاربرد دارد.
- از حمله ریشه درخت ها به کانال ها و تخریب آنها جلوگیری می کند.
- این ماده در صنایع مختلف از قبیل صنایع آب، فولاد، سیمان، صنایع شیشه سازی، آجرسازی و … استفاده می شود.
- در مکان هایی که خاک زیر آسفالت رسی است به منظور جلوگیری از نشست خاک به کار می رود.
- بعضی از مواد عایقی شامل سیلیس و آهک هستند، در واقع آهک به عنوان عامل پیوند با سیلیس واکنش نشان می دهد، در نتیجه سیلیکات کلسیم شکل می گیرد. از واکنش سیلیکات و آهن نیز در عایق سازی استفاده می شود.
- به منظور افزایش مقاومت بتن در برابر آب و متراکم نمودن آن، به محصولات بتنی آهک افزوده می شود.
- افزودن آهک به ملات مورد استفاده برای بازسازی بناهای تاریخی، این امکان را برای دیوار فراهم می کند که در شرایط مختلف بدون ایجاد خسارت منقبض یا منبسط شود.
- 6 الی 20 درصد سیمان پرتلند از آهک تشکیل شده است. این نوع سیمان به صورت پودری بسیار نرم با مقاومت بسیار بالا و نفوذ ناپذیری کافی است.
- از شفته آهک به منظور ایجاد بستری مقاوم برای عایق بندی استخرها و ساخت سازه های گوناکون استفاده می شود.
- استفاده از آن در گچ کاری باعث افزایش مقاومت و استحکام گچ می شود.
- استفاده از این متریال در ملات سیمان قدرت چسبندگی آن را بالا برده و از نشتی آب جلوگیری می کند.
نکات تکمیلی
آهک یک ماده رسوبی و معدنی است که منشاء شیمیایی دارد و از ناخالصی هایی همانند هیدروکسید، کربنات و اکسید تشکیل شده است. نوع آهک بر اساس نوع خالصی موجود در آن مشخص می شود. در سال میلیون ها تن آهک فراوری می شود و برای مصارف ساختمانی و فراوری بتن و سیمان مورد استفاده قرار می گیرد.
رنگ آهک خالص سفید رنگ است و تغییر رنگی که بعضاً در آن دیده می شود به دلیل وجود ناخالصی در آن است. اگر ناخالص های موجود در آن از کربنات کلسیم باشند، سنگ آهک دولومیتی نامیده می شود که پس از پخت به آهک منیزیومی تبدیل می شود. اما اگر در آن مواد سیلیسی و رسی وجود داشته باشد، این سنگ پس از پخت، آهک آبی یا آهک نیمه آبی نامیده خواهد شد.
منبع: ساختمانچی