روانشناسی مد؛ لباس ها در خصوص شما چه می گویند؟
به گزارش وبلاگ مهیار، شخصیت و روان ما انتخاب لباس، ما را راهنمایی می نماید. این نحوه تفکر ماست که معین می نماید مد چگونه بر ما تأثیر بگذارد. به همین علت لباس هایی که می پوشیم سیگنال های قدرتمندی به همسالان و غریبه ها می فرستد و ناخودآگاه تصویری از خودمان را نشان می دهد. با این حال، چند نفر از ما واقعاً اهمیت روانشناسی پشت تفسیر استایل افراد در خیابان یا محل کار را درک می کنیم؟ در ادامه به آنالیز این موضوع خواهیم پرداخت که چگونه انتخاب کمد لباس ما ممکن است اثری متفاوت از آنچه فکر می کنیم در تصور افراد ایجاد کند.
چرا روانشناسی مد مهم است؟
مد فقط این نیست که با آخرین روند ها هماهنگ شوید. بلکه شکل پیچیده ای از بیان شخصی است که اطلاعات زیادی در خصوص هویت، خلق و خو و حتی شرایط روانی ما را در خود دارد. لباس هایی که برای پوشیدن انتخاب می کنیم بازتابی از شخصیت ما هستند و می توانند نه تنها بر درک و تفسیر دیگران از ما بلکه بر احساس ما نسبت به خودمان هم تأثیر بگذارند. روانشناسی مد ارتباط عمیقی بین آنچه می پوشیم و آنچه هستیم را آنالیز می نماید.
روانشناسی مد یک تعامل پیچیده بین هویت فردی، هنجار های فرهنگی و روند های اجتماعی است. آنچه ما برای پوشیدن انتخاب می کنیم می تواند روحیه، اعتماد به نفس و نحوه درک ما به وسیله دیگران را منعکس کند و بر آن تأثیر بگذارد. همان طور که از قدرت لباس بیشتر مطلع می شویم، می توانیم از مد به عنوان ابزاری برای ابراز وجود، توانمندسازی و حتی تغییرات اجتماعی استفاده کنیم. در نهایت، مد فقط مربوط به لباس هایی نیست که می پوشیم، بلکه درباره داستانی است که می خواهیم به جهان بگوییم.
چگونه روانشناسی مد آنالیز می گردد؟
مجموعه ای از نظرسنجی های روان شناختی تأثیر واقعی انتخاب لباس را بر نحوه درک و قضاوت ما از یکدیگر نشان داده اند. چنین آزمایش هایی که نتایج شگفت آوری را نشان می دهند. آن ها حتی نشان می دهند که چگونه انواع تفاوت ظریف لباس می تواند بر توانایی ما برای جذب شریک زندگی یا پیدا کردن کار تأثیر بگذارد.
نتایج مطالعات روانشناختی درباره مد
مطلعی بیشتر مردان نسبت به زنان در تاثیر گذاری لباس
بر خلاف باور رایج و تصور کلیشه ای که زنان در مقایسه با مردان نسبت به لباس ها و آرایش دیگران مطلع ترند، مطالعات روانشاسی مد نشان داده است که مردان از نظر احساس به لباس شخصی خود و نحوه نگرش به آن ها در عموم، اغلب خودمطلع تر از زنان هستند (Solomon and Schopler, 1982).
اثرگذار بودن شرایط مالی بر انتخاب لباس
حس لباس می تواند بیان ثروت و رفاه باشد. به عنوان مثال، جورج تیلور، اقتصاددان، متوجه شد که وقتی کشوری وارد رکود مالی می گردد و تصمیمات سختی برای مخارج اتخاذ می نماید، زنان اغلب لباس های بلندتر را ترجیح می دهند. در حالی که در زمان رونق یک کشور، نتیجه معکوس را می توان مشاهده کرد و لباس های یک کشور یا منطقه ای مرفه، اغلب کوتاه تر می گردد.
تئوری سیگنالینگ
دومین تأثیر کلیدی بر حس لباس نتیجه میلیون ها سال تکامل ما به عنوان یک گونه است. مانند بسیاری از حیوانات، مفهوم انتخاب جفت در روانشناسی تکاملی نشان می دهد که رفتار ما با کوشش ما برای یافتن جفت و فراوری مثل معین می گردد.
از این رو ما هم همانند حیوانات برای مجذوب نماینده بودن و جلب توجه جنس مخالف، خودنمایی می کنیم. بر اساس تئوری سیگنالینگ، یک طاووس نر پر های زیبای خود را به نمایش می گذارد تا یک ماده را به خود جلب و با او جفت گیری کند. چنین مراسم و تشریفاتی از گونه ای به گونه دیگر فرق دارد.
اساسی ترین شیوه خودنمایی در انسان ها به وسیله لباس و مد صورت می گیرید. ما به وسیله مد می توانیم خود را از جمعیت متمایز کنیم و فردیتمان را در کوشش برای یافتن همسر نشان دهیم. اما این تمام مهارت ما نیست. به عنوان گونه برتر، ما بعلاوه می توانیم از لباس برای ادغام در یک جمعیت و هم رنگ شدن با دیگران هم استفاده کنیم و با پوشیدن لباس فرم، فردیت خود را پنهان کنیم.
تفسیر رنگ ها
یکی دیگر از عوامل مؤثر در انتخاب لباس، نحوه درک و تفسیر رنگ های مختلف از دید مردان و زنان است. در یک آزمایش، محققان از افراد با لباس های رنگی مختلف عکس گرفتند و سپس از شرکت نمایندگان خواستند تا با نگاه کردن به عکس ها به مجذوب نمایندهیت افراد امتیاز دهند. آن ها دریافتند که رنگ لباس بر قضاوت زنان در خصوص سایر زنان تأثیر نمی گذارد اما بر قصاوت آنان بر مردان تاثیرگذار است. اما قضاوت مردان هم در خصوص مردان و هم زنان اثرگذار بود.
رنگ ها نقش مهمی در روانشناسی مد دارند. درک روانشناسی رنگ می تواند به شما یاری کند لباس هایی با تاثیرگذاری بیشتر انتخاب کنید. بعلاوه به شما یاری می نماید درک کنید چرا رنگ خاصی را نسبت به رنگی دیگر ترجیح می دهید. رنگ های مختلف می توانند احساسات و معانی مختلفی را برانگیزند. به عنوان مثال، قرمز اغلب با اشتیاق و اعتماد به نفس همراه است، در حالی که آبی با آرامش و قابلیت اطمینان مرتبط است. پوشیدن مشکی ممکن است نشان دهنده پیچیدگی یا قدرت باشد، در حالی که پوشیدن رنگ های روشن ممکن است نشان دهنده شخصیت بازیگوش تر و برون گراتر باشد.
پدیده شناخت محصور
مفهوم شناخت محصور (Enclothed cognition) که در دانشگاه نورث وسترن آنالیز شده است نشان می دهد لباس هایی که می پوشیم می توانند بر فرآیند های روانی ما تأثیر بگذارند. برای اثبات ای موضوع، محققان کت های سفید استاندارد آزمایشگاهی را بین شرکت نمایندگان توزیع کردند و به بعضی گفتند که این لباس یک پزشک است و به بعضی دیگر گفتند که این روپوش یک نقاش است. شرکت نمایندگانی که تصور می کردند لباس یک پزشک را پوشیده اند، ر اعمال آن ها تحت تأثیر پوشش آن ها با مراقب و توجه بیشتری همراه بود.
دکتر باومگارتنر (Jennifer Baumgartner) نویسنده کتاب لباس ها درباره شما چه می گویند شرح می دهد: وقتی به شیوه خاصی لباس می پوشید، به تغییر خود درونی شما یاری می نماید. حتی بازیگران می گویند که پوشیدن لباس، بیان شخصیت را تسهیل می نماید. این برای زندگی روزمره نیز صادق است.
لباس ها می توانند به طور قابل توجهی بر روحیه و اعتماد به نفس ما تأثیر بگذارند. پوشیدن چیزی که در آن احساس خوبی دارید می تواند اعتماد به نفس شما را افزایش دهد که به نوبه خود بر رفتار شما و درک دیگران از شما تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، پوشیدن کت و شلوار ممکن است باعث گردد احساس اقتدار و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید. در حالی که پوشیدن لباس های غیر رسمی ممکن است باعث گردد احساس آرامش و باز بودن بیشتری کنید.
مد به عنوان شکلی از ابراز وجود
طبیعتاً بسیاری از یافته های پژوهشی در زمینه روانشناسی انتخاب مد و لباس، تابع ارزش های فرهنگی جامعه ای است که فرد در آن زندگی می نماید. مد بعلاوه راهی برای نشان دادن هویت اجتماعی و وابستگی گروهی است. مردم اغلب شبیه به کسانی که در گروه اجتماعی خود هستند، لباس می پوشند، خواه یک محیط حرفه ای، یک جامعه فرهنگی یا یک حلقه دوستان باشد. لباس ها می توانند راهی برای تناسب اندام، برجسته شدن یا بیانیه ای در خصوص ارزش ها و باور های ما باشند. برای مثال، نوجوانان ممکن است از مد برای بیان هویت های نوظهور خود و متمایز ساختن خود از والدین یا سایر بزرگسالان استفاده نمایند.
تأثیر روند ها و رسانه ها
در حالی که انتخاب شخصی نقش مهمی در مد دارد، اما ما تحت تأثیر روند های اجتماعی و رسانه های گسترده تر هستیم. طراحان، افراد مشهور، تاثیرگذاران و حتی شخصیت های سیاسی می توانند روند هایی را در پوشش عیین نمایند که بسیاری از مردم از آن پیروی می نمایند. این روند ها منعکس نماینده زمان خاصی هستند و می توانند انتخاب های ما را ناخودمطلع تحت تأثیر قرار دهند.
نتیجه
کدام لباس به شما احساس قدرت، شادی یا مجذوب نمایندهیت می دهد؟ لباسی که انتخاب می کنید نه تنه پیغامی را به اطرافیانتان می فرستد، بلکه به خودتان هم پیغام می دهد. پدیده شناخت محصور هم این ایده را اثبات علمی می نماید که شما باید نه آن گونه که احساس می کنید، بلکه باید آن گونه که می خواهید احساس کنید، لباس بپوشید. آنچه می پوشید می تواند رهگذران را از نوع شغل شما و بعلاوه جاه طلبی ها، احساسات و عادات خرج کردن شما مطلع کند. لباس شما می تواند بسیار قدرتمندتر از آن چه که فکر می کنید در جامعه به شما یاری کند. پس با دقت لباس های خود را انتخاب کنید.
منابع: ruggedpilgrim, stylefixstudio, forbes, psychologistworld
منبع: دیجیکالا مگ